Yaklaşık 7 yıldır;
onlarca bilim insanı ve çok sayıda üniversitenin üzerinde çalıştığı ve

dünyadaki en üst sistem olarak kurgulanan

Deprem Erken Uyarı Sistemi’nin (EDIS) kurulumu ve

vatandaşa hizmet vermeye başlamasının yolu açılmış oldu.

Türkiye’de Deprem Erken Uyarı Sistemi’nin

Kurulumu ve Kullanıcılara Sinyal Verilmesi Projesi, kapsamında oluşturulan

Akademik Kurul; karar toplantısı için

Bahçeşehir Üniversitesi Göztepe Kampüsü’nde bir araya geldi.

Akademisyenlerin yürüttükleri son çalışmalar,

uygulama örnekleri olarak seçilen ülkelerdeki incelemeler ele alındı. 

Akademik Danışma ve İstişare Kurulları,

Türkiye’nin önde gelen 10 üniversitesinden;
deprem bilimci, afet yönetim uzmanı, sosyolog, psikolog gibi

farklı disiplinlerinden öğretim üyeleri ile

iş dünyası ve STK temsilcilerinden oluşuyor. 

Kurulda, ayrıca; benzer sistemi kullanan

ABD, Japonya, İtalya, Meksika ve Tayvan’dan da bilim insanları yer alıyor.

Deprem erken uyarı sistemi,

halen; dünyada sadece 5 ülke tarafından kullanılıyor.

Türkiye’de de EDIS’in oluşturulmasından sonra

erken uyarı sistemi, fabrikalarda, hızlı trende, AVM’lerde ve

bazı bölgelerde pilot olarak uygulanmaya başlamıştı.

Sistem; depremi merkez üssüne bağlı olarak,

etkilenecek bölgeye 117 saniyeye kadar süre önceden bildiriyor.

Bu, bildirimi alanlara;

depremin yıkıcı etkisinden korunma,

içinde bulundukları yapıyı terk etme olanağı veriyor.

Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknopark bünyesinde faaliyet gösteren

EDIS Afet ve Deprem Sistemleri A.Ş. CEO’su Ali Emre Erişen,

EDIS’in, zamanla;
depremin dışındaki afetlerde de erken uyarı sistemi olarak kullanılacağını bildirdi.

Yüksek teknolojiyi kullanarak,

afetlerden kaynaklı kayıpları en aza indirmeye çalıştıklarını kaydeden Erişen;

Türkiye’de her yıl yaklaşık 10 bin deprem olduğuna,

milyonlarca binanın deprem riski altında bulunduğuna ve 

Türkiye’de, 500’den fazla fay hattı yer aldığına, işaret etti.

Ali Emre Erişen,

“Bütün bunlar,

deprem erken uyarı sisteminin gerekliliğini ortaya koymak için yeterlidir” dedi. 

Deprem fay hatlarına sensörler yerleştirdiklerini,

depremi oluşturan kırılmayı anında belirleyerek;
kullanıcılara bildirdiklerini belirten Ali Emre Erişen,

yapay zeka tabanlı EDIS’i “hayat kurtaran haberci” olarak tanımladı.

Deprem erken uyarı sistemi,
bu konudaki çalışmaların tamamlanmasının ardından;
DASK mobil uygulaması üzerinden de aktif olarak kullanılabilecek.

Akademik Kurul kararları

Prof. Dr. Şerif Barış başkanlığında toplanan Akademik Kurul’un kararları,

özetle; şu vurguları içeriyor:

- Yapılan değerlendirmeler ışığında;
  deprem erken uyarı sisteminin,

  vatandaşa sinyal verilerek kullanılması gerektiği yönünde;

  ortak bir tavsiye kararı benimsenmiştir.

  Yurtdışındaki başarılı uygulamalar,

  bilimsel veriler ve ülkemizin deprem gerçeği göz önünde bulundurularak

  alınan bu karar; Türkiye'de deprem zararlarını en aza indirme potansiyeli taşıyan

  bir adım olarak öne çıkmaktadır.

- Deprem Erken Uyarı Sistemi;
  insanların, psikolojik olarak felaketlere daha hazırlıklı olmalarını sağlayan

  önemli bir araçtır.

  Bu sistemler, bireylerin tehlikeye karşı proaktif önlemler almasına olanak tanır ve

  psikolojik olarak; daha güçlü hissetmelerini sağlar.

- Erken uyarı sistemleri;

  toplumsal dayanıklılığı artıran ve

  acil durum yönetimini güçlendiren bir çözüm olarak öne çıkmaktadır.

- Bu sistemler;
  deprem algılandığında halkı bilgilendirerek,

  güvenli bir şekilde hareket etmelerini sağlar.

- Erken uyarı sayesinde;
  insanlar yakın depremlerde bulundukları konumda korunabilirler ve

  yeterince uzak olan depremlerde ise;
  güvenli alanlara gidebilir veya gerekli önlemleri alabilir. 

- Kullanan ülkelerin yanı sıra;
  Türkiye'de de bu sistemin uygulanmasının,

  vatandaşlara güven vereceği ve

  depremlere karşı hazırlıklı olma konusunda farkındalık yaratacağı öngörülmektedir.

- Erken uyarının, bireylerin üzerinde yarattığı psikolojik rahatlama;
  afetlere karşı daha bilinçli bir toplum yaratmada, önemli bir etkendir.

- Akademik Danışma Kurulu’nun değerlendirmeleri,

  erken uyarı sistemlerinin; psikolojik, sosyal ve toplumsal etkilerinin olumlu olduğunu ve

  bu sistemlerin sadece depreme karşı değil;

  ikincil afetlere karşı da koruma sağladığını göstermektedir.

Kurul ayrıca; sistemin kullanımından en yüksek verimi alabilmek için

eğitim ve bu alandaki tatbikatların önemine vurgu yaptı.